Red Castle

Red Castle usytuowany został na kolistym, dość stromym wzniesieniu, tuż u ujścia Lunan Water nad zatoką Lunan.
Ta dość mocno zrujnowana już warownia zawiera odcinek XIII-wiecznego kurtynowego muru oraz relikty XV-wiecznej wieży mieszkalno – obronnej. Kurtynowy mur wznosi się na wysokość około 6 metrów. Jego szerokość dochodzi natomiast do około 2 metrów. Dalsze fragmenty fundamentów tego muru są obecnie przykryte darnią. Wciąż widoczny jest jednak jego niewielki odcinek na północno – wschodnim rogu wieży. Pozostałości budynku oparte o północną część muru pochodzą z początków XX wieku.
XV-wieczna wieża ulokowana została na planie prostokąta. Do dnia dzisiejszego najlepiej zachowała się jej północna ściana. Posiada ona 1.7 metra szerokości i jednocześnie wyznacza oryginalną wysokość wieży. Dobrze widoczne są także fragmenty ścian wschodniej i zachodniej. Najbardziej zniszczona ściana południowa wznosi się na około 1.2 metra i w większości przykryta jest ziemią. Wieża ta mieściła cztery kondygnacje. Na najniższej z nich ulokowana była kuchnia. Prace archeologiczne podjęte w roku 1983 pozwoliły na odkrycie tu licznych fragmentów muszli, kości zwierząt, datowanych na późne średniowiecze fragmentów glinianych garnków oraz dachówek. Znaleziska te są obecnie przechowywane w muzeum w Montrose. Na pierwszym piętrze z pewnością mieścił się główny hall zamku oraz powyżej niego prywatne komnaty lairda. Szczyt wieży zwieńczają ponadto liczne konsole. Sugeruje to, że wieża oryginalnie posiadała również parapet, poddasze czy nawet hurdycje. Inspekcja zamku przeprowadzona w roku 1999 przez ekspertów z Królewskiej Komisji Starożytnych i Historycznych Budowli Szkocji (RCAHMS) potwierdziła także, że jedno z dwóch okien (dolne) zachowanych jeszcze w latach 80-tych XX wieku na wschodniej ścianie zamku zawaliło się. W tej sytuacji pozostałej części wyższego okna, pozbawionego odpowiedniego wsparcia grozi podobny los.
Od strony lądu zamek oddzielony był ponadto dwoma liniami (najprawdopodobniej suchej) fosy. Niewielkie dwumetrowe wcięcie w ziemi w odległości około 10 metrów na północny – zachód od kurtynowego muru wskazuje miejsce zakończenia jej wschodniej linii. Archeologiczne badania przeprowadzone w roku 1983 wzdłuż tego odcinka pozwoliły na odkrycie wcześniejszego rowu obronnego datowanego na okres wczesnego średniowiecza lub nawet czasów starożytnych.
Istnieją także przesłanki, że w obrębie dziedzińca istniał wykuty w skale loch. Zamek, pomimo że już dość mocno zrujnowany, to wciąż był jednak częściowo zadaszony w roku 1770.
W odległości około 400 metrów na zachód od zamku podczas kolejnych badań archeologicznych przeprowadzonych w latach 1997 – 1998 odkryto cmentarz datowany na okres pomiędzy III a VIII wiekiem naszej ery. W całkowitej liczby szesnastu grobów: 5 z nich stanowiło prostokątne kurhany, 2 okrągłe oraz doliczono się także 9-ciu nieogrodzonych grobów. Zdjęcie lotnicze terenu wskazuje, że kolejny okrągły kurhan znajduje się poza przeszukiwanym obszarem. Poprzez analizę kości znalezionych w dwóch grobach ustalono bezsprzecznie, że należały one do kobiet. Przy kolejnych uznaje się, że najprawdopodobniej należały one do dalszych dwóch kobiet i jednego mężczyzny. Odkryto tutaj także fragmenty piktyjskich i rzymskich glinianych garnków, rzymskie szkło oraz żelazne narzędzia. Badania przeprowadzone następnie metodą radiowęglową wskazały, że miejsce to było wykorzystywane znacznie wcześniej, nawet w epoce neolitycznej.

Historia Red Castle

Pierwszy, drewniany zamek został wybudowany w tym miejscu na polecenie króla Williama I Lwa (William I Lion, ur. 1142/1143 – zm. 1214) pod koniec XII wieku. Wzniesiony jako schronienie przed pojawiającymi się na tych terenach Wikingami, z czasem stał się on ulubionym dworem łowieckim króla. Z zachowanych dokumentów wynika, że pod swojego koniec panowania William przynajmniej kilkakrotnie odwiedzał tę warownie. Ten sam władca, w roku 1194 przekazał Red Castle wraz z wsią Inverkeilor oraz otaczającymi ją ziemiami Królewskiemu Szambelanowi – Walterowi de Barclay (przed 1165 – ok. 1194). Po śmierci tegoż Waltera, tereny Urr i Redcastle poprzez małżeństwo jego (nieznanej z imienia) córki z Ingelramem de Balliol (1165 – 1244), Lordem of Tours-en-Vimeu w Picardii stały się własnością rodziny Balliol. Najprawdopodobniej to właśnie oni wybudowali w tym miejscu pierwszy kamienny zamek. W dokumencie z roku 1286 zamek ten oficjalnie zwany już był jako „Rubeum Castrum” – czyli w łacińskim odpowiedniku obecnej nazwy Red Castle („Czerwony Zamek”). Obie nazwy odnoszą się natomiast z pewnością do materiału z jakiego został on wybudowany, czyli lokalnie występującego czerwonego piaskowca. W roku 1328 Red Castle ponownie stał się własnością Korony. Następnie, król Robert I Bruce (1274 – 1329) nadał go swojemu faworytowi i jednocześnie szwagrowi Hugh’owi, 6-emu hrabiemu Ross (przed 1280 – 1333). W późniejszych latach zamek przeszedł w ręce Waltera Stewarta, 1-ego Lorda Innermeath (1397/1449 – zm. 1489). Przez kolejne stulecia Red Castle pełnił również istotną rolę w rejonie Angus, aż do wczesnych lat panowania królowej Marii (1542 – 1587). W tym czasie zamek przeszedł w ręce raczej mało popularnego kardynała Davida Beatona (ok. 1494 – 1546). Pomimo tego, twierdza przetrwała czasy Reformacji. Jej upadek przyszedł około roku 1579, kiedy to stała się miejscem szokującego ówczesnych wydarzenia. Po śmierci kardynała Beatona, Red Castle stał się własnością jego siostrzenicy – Elizabeth Beathune (Beaton, ur. przed 1510 – zm. po 1581). Po śmierci jej pierwszego męża Jamesa Stewarta, 4-ego Lorda Innermeath (przed 1521 – 1569/1570) Elizabeth w lipcu 1573 roku poślubiła syna Patricka Gray’a, 4-ego Lorda Gray (przed 1508 – 1584) – Jamesa (zm. 1585/1586). Szybko jednak James zwrócił uwagę na córkę Elizabeth … i króla Jamesa V (1512 – 1542), czyli Jean Stewart (1528/1542 – 1587/1588). Wobec powyższego zazdrosna żona natychmiast wyrzuciła go z domu. W dalszym ciągu tej historii James zwrócił się o pomoc do swojego kuzyna Andrew Graya of Dunninald (zm. 1608), właściciela pobliskiego zamku Black Jack’s Castle. Dnia 27 lutego 1579 roku Gray’owie rozpoczęli pierwsze oblężenie zamku. Zostało ono zniesione już w marcu, gdy na pomoc oblężonym ruszyły połączone siły burmistrza Dundee – Sir Jamesa Scrymgeour (zm. 1605) i reformatora religijnego Johna Erskine of Dun (1509 – 1591). Kolejne, także zakończone fiaskiem oblężenie Gray’owie podjęli w następnym roku. Ostatnie i tym razem udane odbyło się w roku 1581. Zamek został wówczas splądrowany i spalony. Dodatkowo Andrew Gray uwięził służbę Elizabeth Beathune na kilka następnych tygodni. Sprawa zakończyła się rozwodem Elizabeth z Jamesem Grayem dnia 10 czerwca 1581 roku. Ostatnim mieszkańcem zamku był ksiądz z Inverkeilor – James Rait (1744 – 1777). W następnych latach posiadłość Redcastle wraz z zamkiem została zakupiona przez rodzinę Guthrie.

Obecnie z uwagi na nieustannie obsypującą się ziemię Red Castle został uznany wysoce zagrożonym całkowitym zawaleniem. Faktycznie północno – zachodni róg wieży znajduje się już na samym skraju urwiska. W związku z tym podczas zwiedzania ruin należy zachować szczególnie wzmożoną uwagę.