Glasclune Castle

  • Status: - ** - Ruiny. Własność prywatna
  • Typ: Wieża mieszkalna położona na planie litery Z - (Z-plan tower house)
  • Data: od XVI wieku
  • Położenie: około 3 kilometrów (2 mile) na północny - zachód od Blairgowrie. Perth & Angus
  • Numer według map "Ordance Survey": NO 154470

Blairgowrie, Perth and Kinross PH10 6SF, Wielka Brytania

 

 

 

 

Zamek został wybudowany na szczycie wzgórza nad strumieniem Glasclune, niewielkiej odnodze potoku Lornty. Warownia datowana jest na rok około 1600 (część źródeł datę jej powstania precyzuje na rok 1584) i zawiera wszystkie elementy charakterystyczne dla budowli mieszkalno – obronnych z tego okresu. Obecnie jednak, z uwagi na zaawansowany stopień zniszczenia trudno jest dokładnie ustalić jej układ wewnętrzny. Glasclune położony był na planie litery „Z”. Jego główny, prostokątny w podstawie blok mierzył 25.1 na 13 metrów. Grubość ścian dochodziła zaś do około 0.9 metra. Ta część zamku posiadała dwa piętra i poddasze. Hall tradycyjnie umieszczony był na pierwszym piętrze. W dolnej jego części mieściły się zapewne spiżarnie. Kwatery na poddaszu mogła zajmować służba. Do dnia dzisiejszego, po wschodniej ścianie głównego bloku zachowały się jedynie jej fundamenty. Ściana zachodnia jest już zniszczona całkowicie. Przylegająca do głównego bloku od południowej strony kolejna, prostokątna wieża mieściła w swej dolnej części kuchnię. Górne piętro tego budynku zaadoptowane było natomiast na prywatne kwatery lorda. Najlepiej zachowana, zachodnia ściana wieży „kuchennej” mierzy około 7 metrów czyli niewiele mniej, niż wynosiła oryginalna wysokość zamku. Wciąż widoczne są na niej także niewielkie fragmenty schodkowego szczytu. Na przeciwległym, północno – zachodnim rogu ulokowana była wysoka, okrągła wieża. W jej najwyższym zachowanym punkcie, czyli na północnym fragmencie łuku mierzy ona około 9 metrów. Oryginalnie mogły się w niej mieścić dodatkowe komnaty mieszkalne. Od zachodniej strony zachowanego odcinka muru łatwo można także dostrzec fragmenty dwóch okien. We framudze dolnego okna widoczne są ponadto niewielkie otwory. Stanowią one z pewnością pozostałość po żelaznej kracie. Dostęp do górnych pięter wieży prowadził przez boczną, dość wąską i podobnie okrągłą wieżyczkę schodową. Większość ścian zamku wyposażona była w paszczowe otwory strzelnicze. Mniejsze ambrazury, przystosowane pod użycie pistoletów umieszczone zostały dodatkowo pod parapetami wąskich okien. Na południowo – wschodnim rogu wieży kuchennej zachowały się także fragmenty niewielkiej bartyzany. Główne wejście znajdowało się w okrągłej wieżyczce schodowej ulokowanej od zachodu, na styku głównego bloku i wieży „kuchennej”. Położony od tej samej strony dziedziniec otoczony był ponadto masywnym murem obronnym. Jego niewielkie fragmenty są widoczne na południowo – zachodnim rogu wieży „kuchennej”.

 

 

 

 

Historia Glasclune Castle

 

 

Posiadłość Glasclune od XIII wieku była w posiadaniu rodziny Herons (lub Herrings), która mniej więcej w tym czasie otrzymali Baronię Glasclune. Przez następne stulecia Heronsowie znacznie się wzbogacili pozyskując między innymi las Aunie i wiele ziem pomiędzy Blairgowrie i Dunkeld. W roku 1392 w pobliżu Glasclune miała miejsce bitwa pomiędzy lokalnymi klanami Lindsay i ich sojusznikami Ogilvies, a Stewartami i klanem Ross of Strathnairn. Bitwa ta stanowi najwcześniejszy zapisany przykład użycia przez szkockich górali ich słynnej szarży. Pomimo zwycięstwa połączone klany Lindsay i Ogilvies zanotowały ciężkie straty. Wkrótce po roku 1584 (czyli w okresie budowy Glasclune) Heronowie spekulując zakupem ziem zbankrutowali i zamek został przejęty przez Koronę. W następnych latach został on przekazany Georgowi Blair of Pittendreich. Jego syn, Patrick został mianowany 1-szym Lordem Glasclune. Zamek pozostał w rękach rodu, aż do roku 1715, kiedy to Blairowie za poparcie udzielone Jamesowi Francisowi Stuart, “Staremu Pretendentowi” (1688 – 1766) zostali pozbawieni wszystkich ziem i tytułów (część źródeł wskazuje jednak, że Glasclune pozostał w rękach rodu, aż do roku 1745 i II-ego powstania jakobickiego (1745 – 1746)). Rodzina Blair toczyła wieloletni spór z rodziną Herons of Drumlochy, wcześniejszymi właścicielami zamku Glasclune. Spór zakończył się wraz z … zakupem działa przez Blairów. Niedługo później, pobliski zamek Heronsów – Drumlochy został w wyniku ostrzału całkowicie zniszczony.

 

 

 

Historia rodziny Herons

 

 

Pierwsza wzmianka o rodzinie Herons pochodzi z lat panowania Williama I Liona (ur. 1142 lub 1143 – zmarł 1214) kiedy to Adam Hereng był świadkiem statutu króla dotyczącego klasztoru Coldingham. Jego córka Petronilla za panowania króla Alexandra II (1198 – 1249) ofiarowała ziemie Borthwick, w parafii Robertson na rzecz kościoła w Melrose. Tragiczna śmierć Johna Herring w Gihnerton Grange, niedaleko Edynburga w roku 1371, o mało co nie doprowadziła do ruiny całego rodu (wydarzenie to uwiecznione zostało w niedokończonej balladzie sir Waltera Scotta – „The grey brother”). Gilbert Heryng w roku 1395 poświadczał statut dla sir Haigha of Scuny w Fife. Sir John Hering, Pan Glasclune w tym samym roku był wspomniany podczas rządowej kontroli ziem Kirknes i Lauchor. W roku 1425 kolejny z rodu Herring imieniem John był konstablem zamku Bass, na skalistej wyspie Bass Rock niedaleko North Berwick. Patrick Heryng w dokumencie z roku 1453 wspomniany został jako posiadacz trzeciej części posiadłości Cranshaws. W 1457 John Heryng of Herynge wszedł w posiadanie części ziem Cowbyr. W roku 1462 Thomas Heryng pełnił funkcję adwokata Regentki Szkocji i żony króla Jamesa II (1430 – 1460) – Mary of Gueldres, (ok.1431 – 1463). W roku 1479 William Hering był wymieniony wśród możnych oskarżonych o zajęcie wbrew woli króla Jamesa III (1451 – 1488) zamku Dunbar. Robert Hering pełnił funkcję agenta Annabelli Stewart, hrabiny Huntly (ok.1433 – 1509, siostra Jamesa II) w roku 1483. Zachowana w dokumentach wzmianka z roku 1491 dotyczyła z kolei osoby Jamesa Herynga of Tulibole. Możliwe, że w roku 1508 pełnił on funkcję pastora w Murroes. W roku 1574 James Herring pełnił funkcję burmistrza i pastora w Methven.

 

 

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *