Calda House

Położony nad samym brzegiem jeziora Assynt – Calda House został wybudowany około roku 1726. Ulokowany na planie prostokąta o wymiarach 16.5 na 13.5 metrów elegancki dwór, charakteryzował się bardzo ciekawą konstrukcją. Przedzielony był zatem wewnętrzną ścianą i co może wydawać się szczególnie interesujące posiadał też dwa siodłowe szczyty. Tym samym, Calda House faktycznie składał się z dwóch bliźniaczych, ściśle do siebie przylegających budynków. Na parterze jego „wschodniego” budynku mieściły się 3 pomieszczenia gospodarcze: kuchnia, spiżarnia połączona z myjnią oraz hall służby.  Kolejne trzy pokoje, ulokowane na parterze zachodniej części dworu były przeznaczone do ścisłego użytku właścicieli i ich ewentualnych gości. Mieściły się w nich natomiast: jadalnia, pokój dzienny oraz elegancki salon.
Na dwóch górnych piętrach Calda House mieściło się z kolei łącznie, aż 10 sypialni oraz dwa salony (te znajdowały się pierwszym piętrze „zachodniego” budynku). Kolejne 4 sypialnie wraz z pomieszczeniami służby zostały także ulokowane w obszernych poddaszach. Każda z głównych komnat była ponadto wyposażona we własny kominek. Dodatkowe palenisko z potężnym przewodem kominowym zostało umieszczone w centrum budynku.
Komunikację pomiędzy poszczególnymi piętrami zapewniały natomiast szerokie schody osadzone w centralnej części budynku.
Z uwagi, że Calda House oryginalnie cały był otynkowany i pomalowany na biało, a wszystkie jego framugi okienne wykonane były z żółtego piaskowca lokalnie nazywano go też „białym domem”.
 
 

Historia Calda House
 
Calda House został wybudowany około roku 1726 przez Kennetha MacKenzie, 2-ego z Assynt. Zgodnie z lokalnymi przekazami powstał on na kategoryczne żądanie żony Kennetha – Frances, która nie mogła już znieść mieszkania w położonym w pobliżu, zimnym i bardzo niewygodnym zamku Ardvreck. Tym samym Calda stał się pierwszym tego typu budynkiem w północno – zachodniej części regionu Highland (obecnie Sutherland & Caithness). Kolejne powstałe dwory klanu MacKenzie były też nim mocno inspirowane. W ciągu następnych 10 lat Kenneth MacKenzie popadł jednak w kłopoty finansowe. Z pewnością spory wpływ miały na to kolejne ekstrawagancje jego żony. Wreszcie, około roku 1734 sytuacja była już na tyle poważna, że próbę przejęcia wszystkich należących do niego posiadłości podjął sir William Gordon – Sutherland, 17-ty hrabia Sutherland (ur. 1708 – zm. 1750). Próba sił z tak potężnym przeciwnikiem jak hrabia Sutherland dla Kennetha wydawała się być z góry przegrana. Faktycznie wkrótce sir Gordon do szeregu swoich posiadłości mógł dodać i kolejne, położone wokół pięknego jeziora Assynt. Pomimo tego, nigdy nie dane mu było jednak wykorzystanie Calda House. Dnia 12 maja 1737 roku, na wieść o plajcie Kennetha MacKenzie, jego sojusznicy podpalili dwór, tak „by Sutherland nigdy nie mógł tutaj zamieszkać”.
5 lat później, sześciu lokalnie mieszkających mężczyzn zostało wynajętych do przewozu łodziami do Kirkton (Inchnadamph), pobranego z Calda kamienia. Pozyskany w ten sposób materiał został następnie wykorzystany do budowy nowej, parafialnej szkółki. Każdy z wspomnianych mężczyzna, za swoją pracę otrzymał natomiast zapłatę w wysokości 1 szylinga i 6 pensów.
Calda House nigdy już nie został odbudowany.

Obiekt można zwiedzać o każdej rozsądnej porze. Z uwagi na bardzo zły stan murów zalecana jest jednak wzmożona ostrożność.