Coldoch Broch

Coldoch Broch jest jednym z niewielu broch’ów zachowanych w centralnym pasie Szkocji.
Ta obecnie bardzo mocno zrujnowana budowla położna jest na planie elipsy o wymiarach 9 na około 8.5 metrów. Jej potężne mury oryginalnie mierzyły od 5.9 do 5.3 metrów szerokości. Jakoś kamienia użytego do jej budowy jest jednak dużo niższej jakości, niż w przypadku broch’ów ulokowanych na północy kraju. Zachowana wysokość murów wynosi obecnie około pół metra.
Główne, nieco zakrzywione wejście, prowadzi z kierunku wschodniego, poprzez wąski zwężający się ku wnętrzu pasaż, o wymiarach od 0.7 do 0.3 metra. Typowa w tego typu budowlach zasuwa, chroniąca wejściowe drzwi, posiadała około 2.1 metrów długości i ulokowana była w grubości północnego odcinka muru (na prawo od wejścia). W odróżnieniu od wielu innych broch’ów – Coldoch nie posiadał także komory strażniczej. W niewielkiej odległości od wejścia (w kierunku południowym) zachowały się fragmenty klatki schodowej z futryną o szerokości 0.7 metra i kwadratowym w planie przedsionkiem o wymiarach około 0.9 metra. Długość klatki, licząc od wejścia do końca przedsionka mierzy 3.6 metrów. Z tego miejsca poprowadzone były dalej, do galerii mieszkalno – gospodarczych ulokowanych w grubości górnych partii muru (w kilku rzędach), proste schody o szerokości 0.8 metra. W roku 1870 wciąż można było zauważyć 7 ich stopni. Na prawo od klatki (w kierunku południowo – zachodnim) w grubości południowego odcinka muru mieściła się niewielka komora mieszkalna o wymiarach 2.6 na 1.1 metrów. Prowadzący do niej pasaż oryginalnie posiadał 1.1 metra długości i 0.5 metra szerokości. Kolejna komora mieszkalna ulokowana była w zachodnim odcinku muru. Ta posiadała wymiary: 2.4  na 1.4 metrów. Jej pasaż mierzył z kolei 1.2 długości i jedynie około 0.4 metrów szerokości. Ostatnia, północna komora mierzyła 2.6 na 1.4 metrów. Jej pasaż posiada dość zaskakujące wymiary 2.2 na 2.2 metrów. Podczas przeprowadzonych w Coldoch w roku 1870 badań archeologicznych, komnata ta wciąż była przykryta oryginalnym sklepieniem. Pełna jej wysokość mierzyła wówczas 2.1 metrów. Na tej postawie możemy przyjąć, że i pozostałe komory posiadały podobne wymiary.

Historia Coldoch Broch, tak jak i większości tego typu obiektów jest nam nieznana. W roku 1870 miejsce to zostało zbadane przez lokalnych archeologów i następnie uprzątnięte. Kolejne badania archeologiczne zostałe przeprowadzone w roku 1924 i 1949.

Więcej informacji na temat teorii dotyczących powstania i przeznaczenia broch’ów można znaleźć przy opisie – Dun Telve.