Boddam Castle

  • Status: - ** - Ruiny. Dostęp o każdej rozsądnej porze
  • Typ: Zamek z dziedzińcem zamkniętym (Courtyard castle)
  • Data: od XVI wieku
  • Położenie: około 4.8 kilometrów (3 mil) na południe od Peterhead. Aberdeen & Moray
  • Numer według map "Ordance Survey": NK 133419

Aberdeenshire, Wielka Brytania

 

 

 

Ciekawie położony, na stromym cyplu klifowym XVI-wieczny zamek Boddam należał do grupy trzech warowni pozostających własnością rodziny Keith. Dwa kolejne zamki: majestatyczny Ravenscraig Castle i obecnie dość mocno zniszczony Inverugie Castle znajdują się nie dalej, niż około 5 kilometrów od Boddam.
Zamek Boddam datowany jest na koniec XVI wieku. Jego budowniczymi byli członkowie klanu Keiths of Ludquharn. Cały kompleks składał się z trzech, raczej słabo ufortyfikowanych skrzydeł, otaczających wewnętrzny dziedziniec o wymiarach 31 na 28 metrów. Skrzydło mieszkalne ulokowane było od strony południowej. Budynki gospodarcze i spiżarnie znajdowały się od północnej strony kompleksu. Od strony zachodniej natomiast położone były: niewielka wieża, stróżówka oraz budynek bramny. Wydaje się, że w pierwszej kolejności wybudowane zostało skrzydło południowe, mieszczące cztery różnych rozmiarów i przeznaczenia pomieszczeń. Kierując się w stronę wschodnią były to kolejno: wieża, kuchnia, hall oraz na samym końcu salon lub też pokój dzienny lairda (Laird jest szkockim tytułem właściciela zamku lub ziemskiej posiadłości, Nie jest jednak tytułem szlacheckim). Największym z tych pomieszczeń był hall o wymiarach zewnętrznych 12 na 5 metrów. Salon lairda, o wymiarach 5 na 5 metrów, ulokowany został celowo na samym końcu tego skrzydła (w stronę morza). W ten sposób mógł on być dostatecznie dobrze odseparowany od zgiełku codziennych prac w zamku. Mierzący 9 na 7 metrów budynek kuchni, był nieco wysunięty względem pozostałych pomieszczeń tego skrzydła i jego zewnętrzna ściana opierała się o samą krawędź klifu. Jej zachodnia ściana jest też znacznie szersza od pozostałych (mierzy około 2 metrów szerokości). Wydaje się więc bardzo prawdopodobne, że właśnie tutaj znajdowało się też główne palenisko. Ostatni z budynków tego skrzydła, ulokowany na rogu łączącym skrzydło południowe z zachodnim posiadał wymiary 2 na 2 metry. Stanowił on też niewielką wieżyczkę. Możliwe, że na jej szczycie umieszczona została także dzwonnica, za pomocą której przekazywano sygnały pracującej w polu służbie lub ewentualnie ostrzegano przed niebezpieczeństwem. Trudno jednak uznać, by ta stosunkowo niewielka budowla mogła pełnić funkcje mieszkalne lub czysto obronne.
W wschodniej części klifu można także zauważyć zarys dość dużego, kwadratowego w planie budynku. Jego oryginalne przeznaczenie jest jednak trudne do ustalenia. Możliwe, że był to pewnego rodzaju magazyn lub spichlerz (np. owsa). Ewentualnie był tutaj ulokowany otoczony murem ogród.
Główna brama wjazdowa był zaprojektowana w dość typowym stylu, z niewielkim wewnętrznym pasażem. Być może u jej szczytu zostały także umieszczone machikuły.
Przylegający od północnej strony do bramy obszerny budynek, w północno – zachodnim rogu zamku, pełnił zapewne rolę stróżówki. Kolejne trzy pomieszczenia północnego skrzydła miały już przeznaczenie ściśle gospodarcze. Nie jest jednak wykluczone, że na ich piętrach zostały ulokowane dodatkowe pomieszczenia mieszkalne.
Wydaje się, że zamek Boddam nie był jednak zbyt wysoką budowlą. Faktycznie jego zachowane ruiny bardziej przypominają pozostałość XIX-wiecznego folwarku, niż potężnej twierdzy. W zachodniej, frontowej elewacji zamku można jednak dostrzec trzy, szczelinowe otwory strzelnicze. Kolejne zostały osadzone także w bramie.
 

 

 

 

Historia Boddam Castle

 

Najbardziej znanym mieszkańcem Boddam Castle był urodzony w nim sir William Keith (ur. 1669 – zm. 1749). Jako najstarszy z synów Williama Keith był też jego prawnym spadkobiercą. Jego matka, Jean Smith była ponadto skoligacona z możnym klanem Graham. W roku 1680 sir William został ochrzczony w porządku Kościoła anglikańskiego. W chwili, gdy reszta członków jego klanu brała czynny udział w I-szym powstaniu jakobickim (w 1715 roku), sir William przebywał już na kontynencie północnoamerykańskim. Od roku 1713 pełnił tam też funkcję głównego kartografa i geodety w południowym dystrykcie Ameryki (Surveyor General for Southern District of the America). Dodatkową sławę zyskał także jako Porucznik – Gubernator stanu Pensylwania. Kiedy jednak jego kariera uległa załamaniu powrócił do Anglii. Niestety także tutaj popadł w długi i resztę życia spędził na utrzymaniu państwa, mieszkając między innymi w socjalnym pokoju w Old Bailey w Londynie. Tam też zmarł w roku 1749.

 

 

Klan Keith oryginalnie wywodził się w germańskiego plemienia Chattie, którzy wraz z armią rzymskiego cesarza Oktawiana Augusta (68 p.n.e. – 14 n.e.) przybyli na tereny współczesnej Holandii. Pozostali tam przez kilka stuleci, by następnie w wyniku jakiegoś konfliktu przenieść się w rejon Caithness, na północne rubieże Szkocji. Około roku 830 wódz klanu Chattie poślubił córkę króla Piktów – Brude VI-ego (Bridei, zm. ok. 845). Dnia 2 lutego 1010 roku legendarny Robert, książę Chattie miał odegrać kluczową rolę podczas bitwy pod Barry, będącej jednym z epizodów konfliktu szkocko – duńskiego za czasów króla Malcolm’a II (zm. 1034). Według legendy Robert własnoręcznie zabił uciekającego z pola przegranej już bitwy dowódcę duńskiej armii, niejakiego Camusa. W nagrodę miał on być następnie pasowany na rycerza i dodatkowo mianowany Wielkim Marszałkiem Szkocji. Nadany mu z tej okazji herb, przedstawiał pionowe, naprzemienne czerwone i żółte pasy. Miały one także symbolizować ułożone na ciele zabitego Camusa, jego zakrwawione place. Jako rodzinne motto Robert przyjął frazę: „True will Conquer” – „Prawda zwycięży”. Faktycznie tytuł Wielkiego Marszałka Szkocji został nadany Keithom pod koniec XII wieku. Jako pierwszy posługiwał się nim Hervey (Herveus) de Keith (zm. 1196/1199)
Keith’owie of Ludquharn wywodzili się od Johna (ok. 1308 – 1368), drugiego syna sir Edwarda Keith (1280 – 1346), Great Marischal’a (Wielkiego Marszałka) of  Scotland. Ich herb został jednak utworzony dopiero w latach 1678/1679, dla sir Alexandra Keith, 2-ego Baroneta (ok. 1655 – ok. 1680) i przedstawiał krzyż świętego Jakuba oraz muszlę ostrygi w błękitnych kolorach na białym tle. Dodatkowo u góry tarczy znajdowały się „pasy” głównej linii rodu Keith. W roku 1354 John Keith poślubił Mariotę (ok. 1334 – 1420) spadkobierczynię rodu Cheynes of Inverugie. Na początku XV wieku, ich wnuk Gilbert poprzez kontrakt małżeński przejął ziemie rodu Ogstons of Ludquharn. Następnie ich właścicielem stał się jego trzeci syn Andrew. Ten, wraz z królem James’em IV (1743 – 1513) i wieloma innym szkockimi możnymi poległ w bitwie pod Flodden (9 września 1513). Baronię Ludquharn (faktyczna nazwa to „Barony of Nova Scotia”) dla rodu Keith utworzył w roku 1629 król Charles II (1630 – 1685). Tytuł ten wygasł wraz z śmiercią Roberta, 5-ego Baroneta w roku 1771. Podczas swojego burzliwego życia Robert (1749 – 1771) służył pod swoim słynnym kuzynem feldmarszałkiem sir James’em Francis’em Keith (1696 – 1758) w armii pruskiej w stopniu porucznika – pułkownika. Następnie także w armii duńskiej, już w stopniu majora – generała.

 

 

Ruiny zamku można zwiedzać o każdej rozsądnej porze. Z uwagi na pobliskie bardzo strome klify należy jednak zachować wzmożoną uwagę.

 

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *