White Castle Hill Fort

  • Status: Obiekt pod opieką Historic Scotland. Dostęp o każdej rozsądnej porze
  • Typ: Grodzisko (Hill fort)
  • Data: Epoka żelaza
  • Położenie: około 3.2 kilometrów (2 mil) na południowy - wschód od wsi Garvald. Lothians
  • Numer według map "Ordance Survey": NT 613686

Haddington, East Lothian EH41, Wielka Brytania

 

 

White Castle był typowym grodziskiem pierścieniowym. Szczyt jego aktywności przypadł na drugą połowę I-ego tysiąclecia przed naszą erą (BC). Należy jednak wspomnieć, że badania archeologiczne przeprowadzone w obrębie „Białego zamku” na przestrzeni lat 2010 i 2013 przez panów Murraya Cooka i Davida Connolly z organizacji „Rampart Scotland” wykazały również pewne ślady ludzkiej aktywności datowanej na epokę neolityczną, jak i epokę brązu.
White Castle przyjmował owalną formę i w swej wewnętrznej części mierzył on 70 na 55 metrów. Ulokowany został przy tym na szczycie wznoszącego się na wysokość ok. 304 metrów n.p.m. stromego pagórka. Dodatkowo dostępu do niego broniły od dwóch do trzech linii szańców. Lepiej widoczne są one od strony południowej. Jednocześnie brak jest śladów wewnętrznego szańca od strony północnej czy zewnętrznego szańca od strony zachodniej. Również w budowie rzeczonych szańców daje się dostrzec pewne istotne różnice. Nasyp szańca wewnętrznego (o szerokości około 1.1 metra) został zatem wybudowany na solidnej kamiennej podstawie. W przypadku szańca środkowego (o szerokości około 1.3 metra), jego odcinek wschodni podobnie oparty został na kamiennej podstawie. Z kolei jego odcinek zachodni był już zwykłym ziemnym nasypem. Typowo ziemne wykonanie charakteryzuje również cały szaniec zewnętrzny (o szerokości ok. 3.6 metra).
Pomiędzy szańcami zewnętrznym i środkowym oraz środkowym i wewnętrznym ulokowane zostały również suche fosy, a także częściowo zachodzące na rzeczone nasypy brukowane platformy. Pierwsza ze wspomnianych fos posiadała około 2.4 metrów szerokości i około 1.7 metra głębokości. Druga, położona pomiędzy nasypami środkowym i wewnętrznym była nieco skromniejsza i mierzyła około 2.2 metrów szerokości. Jej obecna głębokość to około 0.6 metra. Z kolei najbardziej imponująca z brukowanych platform, rozciągająca się pomiędzy nasypami wewnętrznym i środkowym posiada około 4.4 metrów szerokości i 0.7 metra grubości. Tak zwana platforma druga, niemal w całości zachodząca na nasyp środkowy oraz platforma trzecia, stanowiąca integralny element nasypu zewnętrznego nie zostały zbadane, stąd nie są nam znane ich oryginalne wymiary.
W starszej literaturze zwykło się równiez podawać, że White Castle został wyposażony w dwa systemy wejść. Prowadzić one miały od stron południowo – zachodniej i południowo – wschodniej. Tymczasem współczene badania wykazały, że jedyny dostęp do wnętrza tego grodziska prowadził od strony południowo – zachodniej. Tym samym, domniemane wejście południowo – wschodnie okazało się być jakiegoś formą umocnień obronnych. Podczas prac archeologicznych z lat 2010 – 2013 udało się również ustalić, że warownia ta mieściła, aż 17 okrągłych w planie budynków, o dwóch różnych rozmiarach. Średnica większych z nich wynosiła zatem od 8 do 9 metrów. Mniejsze liczyły natomiast od 4 do 5 metrów. Jednocześnie, prostokątne w planie platformy, częściowo nachodzące na szaniec zewnętrzny stanowią pozostałość po typowych pasterskich chatach. Datę ich powstania ocenia się na okres średniowiecza.

 

 
Historia White Castle

 
Szczegółowe dzieje tego ciekawego grodziska nie są nam znane. Przyjmuje się jednak, że zamieszkiwali go przedstawiciele (lub nawet przodkowie) plemiona Votadini. Warto przy tym zwrócić uwagę, że lokalizacja White Castle pozwalała mu na kontrolę niezwykle istotnego pod strategicznym względem północnego krańca głównej drogi prowadzącej wzdłuż rzeki Whiteadder Water przez wzgórza Lammermuirs. Jednocześnie w odległości około 5 kilometrów na wschód od White Castle mieściły się kolejne dwa tego typu grodziska Votadinów, tzw. Black Castle i Green Castle. W pobliżu (około 6 kilometrów na wschód od miasta Haddington) funkcjonowało również potężnych rozmiarów grodzisko Traprain Law (Dunpelder, Dunpeldyrlaw), które do około IV wieku pełniło funkcję ich stolicy. Po tej dacie Votadini przenieśli ją do fortu Din Eidyn, czyli oczywiście na skałę stanowiącą obecnie podstawę edynburskiego zamku.
Wszystko to może to sugerować, że White Castle stanowił pewnego rodzaju graniczną warownię, której głównym zadaniem była ochrona południowej flanki terenów znajdujących się wówczas pod kontrolą Votadinów.
Najwcześniejsza „współczesna” wzmianka o tym grodzisku pochodzi natomiast z mapy sporządzonej w roku 1832 przez Johna Thompsona. Co ciekawe, Thompson zaznaczył je jako prosty okręg. O wiele bardziej dokładna była mapa Ordance Survey z roku 1855, na której wyraźnie już zostały zaznaczone trzy linie szańców White Castle. Kolejna mapa, z pełnymi już detalami tej warowni, ponownie stanowiła dzieło Ordance Survey i została wykonana w roku 1894. Następnie, czyli w roku 1914 swoją równie szczegółową mapę wykonała Królewska Komisja do spraw Starożytnych i Historycznych Zabytków Szkocji (RCAHMS).
Wreszcie, w latach 2010 – 2013 White Castle został poddany profesjonalnym badaniom archeologicznym. Przeprowadzone zostały one przez organizację „Rampart Scotland”.

 
White Castle Hill Fort można zwiedzać (bezpłatnie) o każdej rozsądnej porze.

 

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *